Bij een polsbreuk kan er sprake zijn van een scheur in het bot of een verplaatsing van de botten. Het polsgewricht wordt gevormd door botuiteinden van het spaakbeen (radius), de ellepijp (ulna) en de handwortelbeentjes (carpalia). De handwortelbeentjes van het polsgewricht bestaan uit twee rijen van vier.

Meestal gaat het bij polsfracturen om de ellepijp en het spaakbeen, en soms worden beide botten gebroken.

Symptomen van een polsbreuk?

• pijn (scherp)
• zwelling
• verminderde beweeglijkheid van de pols
• soms is er een zichtbare verplaatsing
• roodheid
• verminderde grip
• afname van spierkracht van het polsgewricht

Welke polsbreuken zijn er? En hoe ontstaan ze?

Distale radius (spaakbeen) en ulna (ellepijp) fracturen.

In de literatuur worden 3 soorten distale polsbreuken beschreven, distaal is Latijns voor uiteinde. Het betreft dus een breuk aan het uiteinde van het spaakbeen of de ellepijp.

Colles fractuur.
De colles fractuur is een van de meest voorkomende polsbreuken, waarbij het uiteinde van het spaakbeen verplaatst in dorsale (achteren) richting, naar de handrug. Bij 50% van de gevallen is het uiteinde van de ellepijp gebroken ter hoogte van de knobbel (proc. styloideus ulnar). De breuk ontstaat bij een voorwaartse val op een uitgestrekte hand.

Smith fractuur.
Deze polsbreuk wordt ook wel ‘reversed colles’ genoemd, oftewel tegenovergesteld van de colles fractuur. Het uiteinde van het spaakbeen is naar ventraal (voren) richting verplaatst, naar de handpalm. Meestal ontstaat de breuk bij een val achterover op een uitgestrekte hand.

Barton fractuur.
Bij dit type breuk is zowel het voorste als achterste deel van het polsgewricht aangedaan. De fractuur bevindt zich in het spaakbeen en ontstaat bij een val op een uitgestrekte hand in combinatie met pronatie (naar beneden draaien van de pols).

Breuken van de handwortelbeentjes.

Scaphoid fractuur.
Het scaphoid is één van de acht handwortelbeentjes, en wordt ook wel het scheepvormig botje genoemd. Dit handwortelbeentje bevindt zich aan de duimzijde van de pols. Net zoals bij de andere polsbreuken, ontstaat een scaphoid fractuur ook door een val op een uitgestrekte hand. Indien er sprake is van deze polsbeuk, is druk (axiale compressie) op duim richting het polsgewricht pijnlijk.

Hamatum fractuur.
Een breuk van het os hamatum (handwortelbeentje) komt zelden voor, maar kan voorkomen tijdens golf, tennis of honkbal. De polsbreuk kan ontstaan wanneer de golfclub, het tennisracket of knuppel bij zwaaien onverwacht de grond raakt.

Bij welke sporten komt een gebroken pols voor?

Vooral bij wielrennen, skeeleren, snowboarden, skateboarden, en bij contactsporten als basketbal, rugby en voetbal komen polsbreuken vaak voor. Daarnaast ook bij slagsporten als tennis, squash, badminton, honk-en softbal.

Mijn ervaring als sportfysiotherapeut met een polsbreuk?

Na een polsbreuk komen te weinig mensen na het verwijderen van de gipsspalk terecht bij een (sport)fysiotherapeut. Echter dit is een gemiste kans, want zodra je uit het gips bent is de pols stijf, is er spierkracht afname, en er is vaak ook een verminderde beweeglijkheid van het polsgewricht. Daarnaast weten mensen niet waar ze aan toe zijn, en heeft men over het algemeen geen idee wat ze qua (sport)belasting wel of niet mogen. Bij ongeveer 15% van de mensen die een polsbreuk oplopen ontstaat ook een scheur in het TFCC, dit wordt nog weleens gemist. In de volgende alinea ga ik in op de behandeling, de hersteltijd en de sporthervatting.

Fysiotherapie na een gebroken pols, hoe ziet de behandeling eruit?

De fysiotherapeutische behandeling hangt qua herstel af van het type polsbreuk, gipsspalk, en is wel of geen operatie aan vooraf gegaan.

Fase 1.

• Verbeteren van de mobiliteit van pols en handwortelbeentjes;
• Massage van het bindweefsel en de omliggende spieren;
• Losmaken van littekenweefsel (alleen na operatie);

Fase 2.

• Oefentherapie gericht op spierversterkende en stabiliserende oefeningen van de pols, hand en onderarm spieren.
•  

Fase 3.

• Sporthervatting

Wat is de hersteltijd na een gebroken pols?

Het herstel na een gipsspalk betreft 3-6 maanden. Indien je geopereerd bent, neemt het herstel 3-12 maanden in beslag. Echter dit hangt af van de ernst van de polsbreuk.

Veelgestelde vragen uit de praktijk met betrekking tot belasten na een polsbreuk?

1.Wanneer mag ik weer autorijden?

Zodra het gips van de pols verwijderd is, kun je weer autorijden.

2.Waarom wordt mijn pols op het einde van de dag dik, en voelt deze pijnlijk aan?

De pols is door het dragen van de gipsspalk continue gestabiliseerd en hierdoor weinig belast. Op het moment dat de belasting toeneemt op het polsgewricht kan er pijn en zwelling ontstaan: maak je geen zorgen dit is normaal.  Na het oplopen van polsbreuken moet je belasting weer rustig opbouwen en daarbij is het van belang om naar het lichaam te luisteren. Het is immers niet de bedoeling dat de pols alsmaar dikker en pijnlijker wordt.

3.Mag ik tillen na een polsbreuk?

Zoals gezegd is de spierkracht van het polsgewricht afgenomen, til daarom de eerste twee tot drie weken geen zware lasten (boodschappentas, koffer etc). Bouw het daarna geleidelijk op en doe spierversterkende oefeningen!

3.Is het zinvol om na een polsbreuk een polsbrace te dragen?

Een polsbrace wordt vaak geadviseerd als tijdelijke ondersteuning of bescherming in eerste fase van de revalidatie. Het geeft je wat extra zekerheid in uitvoeren van je dagelijkse handelingen. Echter op de lange termijn zal de pols weer belast moeten kunnen worden in je werk, sport of hobby. Om dit op orde te krijgen zal je dus aan de slag met de beweeglijkheid, stabiliteit en spierkracht van de pols. Onderstaande brace raad ik aan!

4.Wanneer kan ik weer gaan sporten? En hoe kan ik dit het beste opbouwen?

Indien je weer wilt gaan sporten, raad ik aan om dit onder begeleiding van een (sport)fysiotherapeut te doen. Daarnaast is het afhankelijk van het type sport wat je beoefent. In de meeste gevallen kan na 3-6 maanden gestart worden met sporten, echter bij krachttraining, racketsport, en bij vecht-en contactsporten dien je extra voorzichtig te zijn.

Wat kun je zelf doen na een polsbreuk?

1. Beweeglijkheid verbeteren, zie deze video (oefening 5 is een spierversterkende, wacht hier nog even mee;
2. Losmaken van de pols en handwortelbeentjes middels bindweefselmassage, zie onderstaande afbeelding;
3. Spierversterkende oefeningen van de hand, pols en elleboog spieren, maar voordat je hiermee aan de slag gaat overleg dit eerst met je behandeld fysiotherapeut.
4. Uit onderzoek van orthopedisch chirurg Paul Zollinger, blijkt dat het slikken van vitamine C de kans op dystrofie (CPRS) en andere chronische klachten na een polsbreuk kan verminderen. Neem gedurende twee maanden iedere dag een Vitamine C-tablet van 500 mg, deze zijn zowel verkrijgbaar bij een drogist of apotheek.